Amnesty International is een internationale organisatie die zich inzet voor de bescherming van mensenrechten. Een van de landen waar Amnesty International zich op richt is Israël. De organisatie heeft zich in het verleden uitgesproken tegen de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden en de schendingen van de mensenrechten die daarbij plaatsvinden. Een van de termen die Amnesty International gebruikt om de situatie in Israël te beschrijven is apartheid.
Wat is apartheid?
Apartheid is een term die oorspronkelijk gebruikt werd om het systeem van rassensegregatie in Zuid-Afrika te beschrijven. Het woord komt uit het Afrikaans en betekent letterlijk ‘gescheidenheid’. In de praktijk betekende apartheid dat mensen van verschillende rassen gescheiden werden gehouden en dat de ene groep meer rechten en privileges had dan de andere groep. Zo mochten zwarte Zuid-Afrikanen bijvoorbeeld niet stemmen en hadden ze geen toegang tot bepaalde openbare voorzieningen.
Hoewel apartheid in Zuid-Afrika officieel is afgeschaft in 1994, wordt de term nog steeds gebruikt om situaties te beschrijven waarin mensen van verschillende groepen op basis van hun afkomst of religie gescheiden worden gehouden en waarbij de ene groep meer rechten en privileges heeft dan de andere groep.
Waarom gebruikt Amnesty International de term apartheid voor Israël?
Amnesty International gebruikt de term apartheid om de situatie in Israël te beschrijven omdat er volgens de organisatie sprake is van systematische discriminatie van Palestijnen op basis van hun afkomst en religie. Palestijnen hebben bijvoorbeeld niet dezelfde rechten als Joodse Israëli’s en hebben te maken met beperkingen op het gebied van bewegingsvrijheid, werkgelegenheid en toegang tot openbare voorzieningen.
Een voorbeeld van deze discriminatie is de Israëlische nederzettingenpolitiek. Israël bouwt illegale nederzettingen op Palestijns grondgebied en geeft Joodse Israëli’s die daar wonen meer rechten en privileges dan Palestijnen die in dezelfde gebieden wonen. Palestijnen hebben bijvoorbeeld geen toegang tot bepaalde wegen die alleen voor Joodse Israëli’s zijn bedoeld en hebben te maken met beperkingen op het gebied van bouwvergunningen en landbouw.
Amnesty International beschrijft deze situatie als apartheid omdat het systeem van discriminatie en segregatie dat in Israël plaatsvindt vergelijkbaar is met het systeem van rassensegregatie dat in Zuid-Afrika plaatsvond.
Kritiek op het gebruik van de term apartheid
Niet iedereen is het eens met het gebruik van de term apartheid om de situatie in Israël te beschrijven. Sommige critici vinden dat de term te beladen is en dat het de situatie in Israël niet goed beschrijft. Zo wordt er bijvoorbeeld op gewezen dat Palestijnen in Israël weliswaar te maken hebben met discriminatie, maar dat ze wel dezelfde rechten hebben als Joodse Israëli’s en dat er geen sprake is van een officieel systeem van rassensegregatie.
Andere critici vinden dat het gebruik van de term apartheid de aandacht afleidt van andere problemen in de regio, zoals het geweld van Palestijnse groeperingen tegen Israëlische burgers en de rol van andere landen in het conflict.
Conclusie
Amnesty International gebruikt de term apartheid om de situatie in Israël te beschrijven omdat er volgens de organisatie sprake is van systematische discriminatie van Palestijnen op basis van hun afkomst en religie. Hoewel niet iedereen het eens is met het gebruik van de term, is het duidelijk dat er sprake is van een ernstige situatie waarbij mensenrechten worden geschonden en waarbij Palestijnen te maken hebben met beperkingen op het gebied van bewegingsvrijheid, werkgelegenheid en toegang tot openbare voorzieningen. Het is belangrijk dat er aandacht blijft voor deze situatie en dat er gezocht wordt naar een oplossing waarbij de rechten van alle betrokkenen worden gerespecteerd.
