Amnesty International is een internationale organisatie die zich inzet voor de bescherming van mensenrechten. Een van de landen waar Amnesty International zich op richt is Israël. De organisatie heeft zich in het verleden uitgesproken tegen de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden en de schendingen van de mensenrechten die daarbij plaatsvinden. Een van de termen die Amnesty International gebruikt om de situatie in Israël te beschrijven is apartheid.
Wat is apartheid?
Apartheid is een term die oorspronkelijk gebruikt werd om het systeem van rassensegregatie in Zuid-Afrika te beschrijven. Het woord komt uit het Afrikaans en betekent letterlijk ‘gescheidenheid’. In de praktijk betekende apartheid dat mensen van verschillende rassen gescheiden werden gehouden en dat de ene groep meer rechten en privileges had dan de andere groep. Zo mochten zwarte Zuid-Afrikanen bijvoorbeeld niet stemmen en hadden ze geen toegang tot bepaalde openbare voorzieningen.
Hoewel apartheid in Zuid-Afrika officieel is afgeschaft in 1994, wordt de term nog steeds gebruikt om situaties te beschrijven waarin mensen van verschillende groepen op basis van hun afkomst of religie gescheiden worden gehouden en waarbij de ene groep meer rechten en privileges heeft dan de andere groep.
Waarom gebruikt Amnesty International de term apartheid voor Israël?
Amnesty International gebruikt de term apartheid om de situatie in Israël te beschrijven omdat er volgens de organisatie sprake is van systematische discriminatie van Palestijnen op basis van hun afkomst en religie. Palestijnen hebben bijvoorbeeld niet dezelfde rechten als Joodse Israëli’s en hebben te maken met beperkingen op het gebied van bewegingsvrijheid, werkgelegenheid en toegang tot openbare voorzieningen.
Een voorbeeld van deze discriminatie is de Israëlische nederzettingenpolitiek. Israël bouwt illegale nederzettingen op Palestijns grondgebied en geeft Joodse Israëli’s die daar wonen meer rechten en privileges dan Palestijnen die in dezelfde gebieden wonen. Palestijnen hebben bijvoorbeeld geen toegang tot bepaalde wegen die alleen voor Joodse Israëli’s zijn bedoeld en hebben te maken met beperkingen op het gebied van bouwvergunningen en landbouw.
Amnesty International wijst er ook op dat Palestijnen in de bezette gebieden te maken hebben met militaire rechtbanken waarin ze geen eerlijk proces krijgen en dat ze te maken hebben met buitensporig geweld van Israëlische veiligheidstroepen.
Kritiek op het gebruik van de term apartheid
Niet iedereen is het eens met het gebruik van de term apartheid voor de situatie in Israël. Sommige critici wijzen erop dat de term apartheid oorspronkelijk is bedoeld om de situatie in Zuid-Afrika te beschrijven en dat het gebruik van de term voor andere situaties de ernst van de situatie in Zuid-Afrika bagatelliseert.
Andere critici wijzen erop dat het gebruik van de term apartheid voor Israël onjuist is omdat er geen sprake is van een officieel beleid van rassensegregatie. Israël is een democratie waarin alle burgers dezelfde rechten hebben, zo stellen zij.
Conclusie
Amnesty International gebruikt de term apartheid om de situatie in Israël te beschrijven omdat er volgens de organisatie sprake is van systematische discriminatie van Palestijnen op basis van hun afkomst en religie. Hoewel er kritiek is op het gebruik van de term apartheid voor Israël, wijst Amnesty International erop dat de situatie in Israël ernstig is en dat er actie moet worden ondernomen om de mensenrechten van Palestijnen te beschermen.
