Israël en de Europese Unie (EU) hebben een complexe relatie die teruggaat tot de oprichting van de staat Israël in 1948. Hoewel Israël geen lid is van de EU, heeft het land wel een speciale relatie met de EU op het gebied van handel, politiek en veiligheid. In dit artikel zullen we de geschiedenis van de relatie tussen Israël en de EU onderzoeken en de huidige stand van zaken bespreken.
Geschiedenis van de relatie tussen Israël en de EU
De relatie tussen Israël en de EU begon in de jaren 50 van de vorige eeuw, toen Europese landen begonnen met het verlenen van ontwikkelingshulp aan Israël. In 1964 werd Israël de eerste niet-Europese staat die een associatieovereenkomst met de Europese Economische Gemeenschap (EEG) ondertekende. Deze overeenkomst voorzag in een vrijhandelszone tussen Israël en de EEG-landen en legde de basis voor verdere samenwerking op politiek en economisch gebied.
De relatie tussen Israël en de EU werd echter gecompliceerder na de Zesdaagse Oorlog van 1967, toen Israël de Westelijke Jordaanoever, de Gazastrook en Oost-Jeruzalem veroverde. De EU veroordeelde deze actie en riep op tot de terugtrekking van Israël uit de bezette gebieden. Sindsdien heeft de EU herhaaldelijk kritiek geuit op het Israëlische beleid ten aanzien van de Palestijnen en heeft het geprobeerd om een rol te spelen in het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen.
In 1995 werd de associatieovereenkomst tussen Israël en de EU geüpgraded tot een partnerschapsovereenkomst, die voorzag in nauwere samenwerking op het gebied van politiek, economie, wetenschap en cultuur. In 2000 werd de EU de grootste donor van ontwikkelingshulp aan de Palestijnen en begon het met het financieren van projecten in de bezette gebieden.
De huidige stand van zaken
De relatie tussen Israël en de EU is de afgelopen jaren verslechterd als gevolg van het Israëlische beleid ten aanzien van de Palestijnen en de uitbreiding van Israëlische nederzettingen in de bezette gebieden. In 2013 publiceerde de EU richtlijnen die bepalen dat Israëlische nederzettingen in de bezette gebieden niet in aanmerking komen voor EU-financiering, samenwerking of prijzen. Israël reageerde hierop door de samenwerking met de EU op het gebied van onderzoek en ontwikkeling op te schorten.
In 2015 heeft de EU een nieuw actieplan voor Israël aangenomen, dat voorziet in verdere samenwerking op het gebied van handel, energie, milieu, wetenschap en technologie. Het plan benadrukt echter ook de noodzaak van een tweestatenoplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict en roept op tot een einde aan de Israëlische nederzettingenbouw in de bezette gebieden.
Israël heeft herhaaldelijk geprobeerd om lid te worden van de EU, maar tot op heden heeft de EU geen stappen ondernomen om Israël toe te laten als lid. Een van de belangrijkste redenen hiervoor is het Israëlische beleid ten aanzien van de Palestijnen en de bezette gebieden, dat in strijd is met de EU-standpunten over mensenrechten en internationaal recht.
Conclusie
De relatie tussen Israël en de EU blijft complex en uitdagend, met meningsverschillen over het Israëlisch-Palestijnse conflict en de uitbreiding van Israëlische nederzettingen in de bezette gebieden. Hoewel Israël geen lid is van de EU, heeft het land wel een speciale relatie met de EU op het gebied van handel, politiek en veiligheid. De EU blijft zich inzetten voor een tweestatenoplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict en roept op tot een einde aan de Israëlische nederzettingenbouw in de bezette gebieden. Of Israël ooit lid zal worden van de EU blijft onzeker, maar de relatie tussen beide partijen zal ongetwijfeld blijven evolueren in de komende jaren.
